8.3.4. Tunelowanie połączeń X-owych

Po co tunelować? Są dwa główne powody:

• Domyślnie X-serwery z X-klientami komunikują się za pomocą nieszyfrowanych kanałów. Tunelowanie X-ów przez ssh umożliwia bezpieczną zdalną pracę przez Internet.

• Tunelowanie umożliwia łączenie się z X-serwera z X-klientami schowanymi tak za translatorami adresów (NAT-ami, Masquerade'ami), jak i za firewallami.

Umieszczono tu opis dwóch sposobów tunelowania połączeń X-owych:

• Z wykorzystaniem putty

  Wymagane oprogramowanie:

  • Terminal: putty.exe w wersji jak najświeższej (dostępne z ftp://sunsite.icm.edu.pl/site/putty-devel), jakiś XServer (WinaXe, Cygwin/Xorg, ...).

  • Serwer: żadne dodatkowe oprogramowanie nie jest wymagane.

  Uruchamianie systemu:

  • Program putty nie wymaga instalacji i jest dystrybuowany w postaci jednego pliku wykonywalnego (putty.exe).

  • Uruchamiamy putty, ustawiamy odpowiedni adres serwera i wybieramy opcję używania protokołu "ssh". Wybieramy okienko Connection/Ssh/Tunnels, gdzie ustawiamy opcję "X11 Forwarding".

  • Logujemy się na serwer. Możemy sprawdzić, że putty odpowiednio ustawił zmienną środowiskową DISPLAY.

  • Po stronie Terminala uruchamiamy Xserver - w przypadku WinAxe/XWinPro nie jest wymagane ustawianie dodatkowych parametrów (Xsettings) w stosunku do ustawień domyślnych.

  • Po stronie serwera możemy już uruchamiać programy X-owe (np. xterm). Teoretycznie możemy uruchomić również jakiegoś Desktop/Window Managera .

• Przy użyciu WinaXe v6.2 i LbxLoxy

  Wymagane oprogramowanie:

  • Terminal: WinaXe v6.2.

  • Serwer: lbxloxy, dystrybuowany w formie gotowego programu wykonywalnego (1 plik). Nie używa plików konfiguracyjnych.

  Uruchamianie systemu:

  • Na Terminalu instalujemy standardowy WinaXe (nie jest wymagana zmiana ustawień domyślnych w XSettings).

  • Po stronie Serwera instalujemy lbxloxy (np. rozpakowujemy zipa i kopiujemy plik lbxloxy do odpowiedniego katalogu, np. /usr/bin).

  • Uruchamiamy lbxloxy:

    	lbxloxy -waitXServer
    	

    Wywołany w ten sposób lbxloxy skorzysta z domyślnego portu 6163 (DISPLAY=:63).

  • Uruchamiamy WinaXe i klikamy prawym przyciskiem myszy w symbol WinaXe na pasku zadań. Wybieramy Options/Connect LbxLoxyServer. Pojawi się okienko, w którym ustawiamy adres hosta, na którym uruchomiliśmy lbxloxy oraz numer portu (6163). Ustawienia zatwierdzamy ENTER-em, bo przycisk OK źle działa.

  • Klikamy znowu prawym przyciskiem myszy na WinaXe na pasku zadań i sprawdzamy w Messages czy udało nam się połączyć z lbxloxy (ostatnią wiadomością powinien być napis: ConnectLbxLoxy/EstablishNewConnections(mail.praterm.com.pl,6163)=1 : OK).

  • Po stronie serwera ustawiamy odpowiednio zmienną środowiskową DISPLAY, np.

    	export DISPLAY=:63
    	

    Od tej pory możemy już uruchamiać programy X-owe na serwerze.

Oba rozwiązania (putty + WinaXe) oraz (lbxloxy + winaXe) są identyczne pod względem funkcjonalności.

Metoda "putty" jest szybsza i prostsza w konfiguracji (nie robimy nic na serwerze), jednak wymagane jest wywoływanie komend z shella po stronie serwera.

Sposób "lbxloxy" wymaga skonfigurowania programu lbxloxy na serwerze i dbaniu o to, żeby był uruchamiany (czasami zdarza się, że lbxloxy sam "wychodzi" - wtedy należy go ponownie uruchomić). Wprawdzie użytkownik nie musi korzystać z shella, ale jest zmuszony do każdorazowego klikania prawym klawiszem myszy na pasku zadań i ręcznego ustawiania parametrów dla lbxloxy.

Jak dotąd nie udało mi się sprawić, żeby którykolwiek z powyższych sposobów zaczął współpracować z kdm/xdm, a bez tego nie jest możliwe przyjazne użytkownikowi korzystanie z X-ów.